Hoofdpijn kent vele varianten en uitingen. De volgende type hoofdpijnen komen het vaakst voor:

  • Spierspanningshoofdpijn;
  • Nekgerelateerde hoofdpijn;
  • Migraine zonder aura;
  • Migraine met aura;

Hieronder vindt u informatie over de verschillende type hoofdpijnen. Samen met de fysiotherapeut kunt u achterhalen of uw klachten overeenkomen.

Spierspanningshoofdpijn
Dit is een van de meest voorkomende soorten hoofdpijn in onze maatschappij. Deze aandoening is nauw verwant aan stress. Spanningshoofdpijn kent twee vormen: aanvalsgewijze (episodische) spanningshoofdpijn en chronische spanningshoofdpijn.

Bij aanvalsgewijze spanningshoofdpijn komt hoofdpijn af en toe voor: minder dan vijftien dagen per maand, maar meer dan tien. De aanvallen duren gemiddeld een half uur, maar soms kan de pijn een paar dagen aanhouden. Wanneer de hoofdpijn zich vaker voordoet, is sprake van chronische spanningshoofdpijn.

Symptomen
Spanningshoofdpijn heeft de volgende algemene kenmerken:

  • Een drukkende en knellende pijn in het hoofd’
  • Een constante pijn, die niet toeneemt gedurende de aanval;
  • Een pijn die ervaren wordt als een knellende band om het hoofd;
  • Een pijn die zich aan beide zijden van het hoofd kan manifesteren;

De volgende symptomen komen niet voor bij spanningshoofdpijn:

  • De pijn verergert niet bij geringe activiteitstoenamen;
  • Geen misselijkheid of braken;
  • Geen overgevoeligheid voor geluid of licht.

Oorzaak
De oorzaken voor spanningshoofdpijn kunnen zowel lichamelijk als geestelijk van aard zijn. De volgende aspecten kunnen leiden tot hoofdpijn:

  • Gevoeligheid voor weersveranderingen;
  • Plotselinge omslagen in de naaste omgeving van de persoon;
  • Stress;
  • Trauma aan het hoofd of andere organische afwijkingen.

Daarnaast kan spanningshoofdpijn ook ontstaan door psychologische factoren, namelijk door:

  • Angst;
  • Depressie;
  • Hysterie;
  • Een abnormale orale functie (niet goed functioneren van de mond);
  • Gebrek aan ontspanningsmogelijkheden;
  • Slaapstoornissen en seksuele problematiek.

Behandeling van spierspanningshoofdpijn

Bij de behandeling van spierspanningshoofdpijn wordt hands-on fysiotherapie gecombineerd met aandacht voor de lichaamshoudingbewegingscorrecties en aandacht voor stressfactoren in het algemeen dagelijks leven. De spierspanning zal aangepakt moeten worden, maar als er niet gekeken wordt naar de factoren die aan de spierspanning ten grondslag liggen gebeurd, dan zal de spierspanning en dus de hoofdpijn weer terug komen.

Nekgerelateerde hoofdpijn (cervicogene hoofdpijn)
Cervicogene hoofdpijn kenmerkt zich door hoofdpijnklachten die voortkomen vanuit de nek. Deze hoofdpijnklachten doen zich voornamelijk voor aan één zijde van het hoofd. Vaak gaat deze hoofdpijn gepaard met bewegingsbeperking ten opzichte van de nek en kan druk in de nek hoofdpijnklachten opwekken. Ook kan de pijn uitstralen naar de schouder of arm aan dezelfde zijde. Deze hoofdpijn is soms lastig te onderscheiden van andere soorten hoofdpijn, zoals migraine of spanningshoofdpijn.

Symptomen
Tussen cervicogene hoofdpijn die in één keer is ontstaan, bijvoorbeeld na een verdraaiing van de nek of na een ongeval, en cervicogene hoofdpijn die geleidelijk is ontstaan, bestaat een groot verschil. In de acute variant ontstaat de pijn plotseling en heeft deze een aanwijsbare oorzaak. De pijn is meestal direct heftig en kan, afhankelijk van de aard van het letsel, uren tot maanden aanhouden. Bekende voorbeelden zijn een whiplashongeval of een acute stijve nek na een verdraaiing. De pijn kan enkelzijdig of dubbelzijdig zijn en in veel verschillende vormen voorkomen.

Bij de langzame variant van cervicogene hoofdpijn ontstaat de hoofdpijn geleidelijk en vaak verergert deze langzaamaan. Dat proces kan maanden of zelfs jaren duren. Ook deze pijn kan zich op diverse manieren uiten, waarbij de nek ook vaak pijnlijk is. Van een pijnlijke nek is echter niet altijd sprake.

Oorzaak
Naar het ontstaan van cervicogene hoofdpijn wordt veelvuldig onderzoek verricht. Desondanks bestaat op dit gebied nog veel onzekerheid over de invloed van de volgende factoren:

  • (Micro)traumata;
  • Nekbelastende werkhoudingen;
  • Nekbelastende slaaphoudingen;
  • Stress: algemeen spierspanning verhogend.

Behandeling

Wanneer u kampt met cervicogene hoofdpijn, wordt er middels een fysiotherapeutisch onderzoek gekeken welke behandeling het beste voor u is. Mogelijke behandelingen zijn:

  • Dry needling;
  • Fysiotherapie;
  • Manuele therapie;
  • Houdingsoefeningen;

Migraine
Migraine is een vorm van hoofdpijn die in aanvallen komt. Migraine betreft een matig tot heftig bonzende hoofdpijn die vaak gepaard gaat met misselijkheid en verergert bij lichamelijke inspanning. Iemand met migraine verdraagt fel licht en hard geluid over het algemeen slecht.

Een half uur tot een uur voorafgaand aan de migraineaanval kunnen schitteringen, flitsen of golvende beelden worden waargenomen. Een migraineaanval kan 4 tot 72 uur duren, maar is meestal binnen één dag over. Sommige mensen hebben slechts af en toe een migraineaanval, anderen hebben hier regelmatig last van. De oorzaak hiervan is onbekend.

Oorzaak
Migraine ontstaat doordat de samenwerking tussen bloedvaten en zenuwbanen in de hersenen tijdelijk verstoord raakt. Aanleg speelt hierbij een rol. Een aanval kan optreden na lang of juist te kort slapen, na een nachtdienst of na stress. Meestal is hiervoor echter geen duidelijke aanleiding.

Behandeling van migraine
In eerste instantie kan iemand zelf proberen te achterhalen wat de hoofdpijn uitlokt. Een goede manier om daarachter te komen is het bijhouden van een hoofdpijndagboek. Door dagelijks op te schrijven wanneer de hoofdpijn optreedt, wordt wellicht duidelijk wat de pijn uitlokt en wat u hier zelf aan kunt doen. Vaak blijft de oorzaak echter onduidelijk.

Relevant in de behandeling van migraine is het vermijden van triggerfactoren. Migrainepatiënten kunnen baat hebben bij een regelmatig slaap- en eetritme. Daarnaast kunnen klachten verminderen door het (overmatige) gebruik voedingsmiddelen en dranken met cafeïne te beperken. Verder worden verschillende niet-medicamenteuze behandelingen aanbevolen aan migrainepatiënten, zoals manuele therapie, Mensendieck-oefentherapie, fysiotherapie, chiropractie, osteopathie, yoga, acupunctuur en ontspanningsoefeningen.

Voor de behandeling van klachten rondom migraine kunt ook bij Fysio Paleiskwartier terecht.

Wat kunt u doen om een aanval te vermijden?

  • Vermijd triggers;
  • Eet regelmatig en vermijd voeding die een aanval opwekt;
  • Slaap regelmatig;
  • Beweeg regelmatig, vooral rustige activiteiten zoals wandelen, zwemmen of fietsen kunnen u helpen;

Leer stress te verminderen, bijvoorbeeld door ontspanningsoefeningen te doen;

  • Medicatie (raadpleeg hierover uw huisarts)

Clusterhoofdpijn
Dit type hoofdpijn komt in Nederland relatief weinig voor. Clusterhoofdpijn kent twee vormen: de chronische en de niet-chronische vorm. De hoofdpijn houdt gedurende een langere periode aan, in tegenstelling tot de meeste andere vormen van hoofdpijnklachten, die vaak korter duren.

Clusterhoofdpijn komt voor in clusters: dit wil zeggen dat de pijn gedurende een bepaalde periode (een cluster) actief is. Deze periode kenmerkt zich door aanvallen die elkaar in een bepaald ritme opvolgen. In de tussentijdse perioden is de patiënt vrij van hoofdpijn.

De duur van een cluster varieert van acht dagen tot een half jaar. De aanvallen binnen een cluster kunnen een kwartier tot drie uur aanhouden. De meeste patiënten kampen met twee clusters per jaar. De hevigheid van de aanvallen kan binnen een cluster oplopen. De aanvallen vinden bij de meeste patiënten op gezette tijden plaats, bijvoorbeeld tijdens de slaap of juist bij de uitvoering van een bepaalde activiteit.

Bij de chronische vorm van clusterhoofdpijn volgen de clusters elkaar sneller op dan bij de niet-chronische. De tussentijdse periodes kenmerken zich daarnaast door een zeurende pijn. Bij de niet-chronische vorm is dit niet het geval.

Symptomen
Clusterhoofdpijn gaat vaak gepaard met:

  • Een steekachtig felle pijn in het hoofd en nekregio (meestal eenzijdig);
  • Een rood en tranend oog;
  • Neusverstopping;
  • Ernstige zweetaanvallen van gezicht en hoofd;
  • Een toenemende druk en opzwelling van het ooglid;
  • De drang om te bewegen.

Oorzaak
Over deze vorm van hoofdpijn is helaas nog weinig bekend, maar de volgende factoren lijken met het ontstaan van een aanval samen te hangen:

  • Ontregelde bloedvoorziening naar het hoofd;
  • Biologische klok;
  • Erfelijke aanleg;
  • Korte dutjes en een jetlag;
  • Gebruik van medicijnen;
  • Gebruik van alcohol;
  • Roken;
  • Voeding;

Behandeling van clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn is over het algemeen lastig te behandelen. De fysiotherapeut kan door middel van mobiliserende technieken ruimte proberen te maken voor zenuwen en bloedvaten. Door middel van houdings- en bewegingscorrecties tracht de fysiotherapeut de klachten te verminderen.