De afkorting CVA staat voor cerebrovasculair accident en is de medische term voor een beroerte. Bij een beroerte wordt de bloedcirculatie in de hersenen verstoort. Een CVA kent verschillende vormen:

  • Herseninfarct
    Een herseninfarct komt het vaakst voor: ongeveer 80 procent van de beroertegevallen betreft een infarct. Vanwege een dichtgeslibde ader (trombose) of een bloedstolsel dat een hersenslagader verstopt (embolie), krijgt een deel van de hersenen onvoldoende bloed. Hierdoor sterft het hersenweefsel af.
  • Hersenbloeding
    Een hersenbloeding is het gevolg van een lek in een hersenbloedvat. Een dergelijk lek kan ontstaan door een zwakke plek in de bloedvatwand waardoor bloed de hersenen instroomt. Het knappen van een aneurysma (uitstulping in wand van een hersenslagader) is daar een voorbeeld van. Een hersenbloeding doet zich soms voor in het hersenweefsel (intracerebrale bloeding), maar kan ook tussen de hersenvliezen plaatsvinden (subarachnoïdale bloeding of SAB). Bij ongeveer 20 procent van de beroertes betreft het een hersenbloeding.
  • TIA
    TIA staat voor Transient Ischaemic Attack: een tijdelijke doorbloedingsstoornis in de hersenen. Een TIA lijkt op een beroerte, maar is sneller voorbij (meestal binnen een half uur). TIA’s kunnen een voorbode zijn van een echte beroerte.

Oorzaak
Een beroerte ontstaat meestal door de slechte staat van de binnenwand van bloedvaten. Ouderdom (en de aderverkalking die hiermee gepaard kan gaan), een ongezonde levensstijl, suikerziekte, een te hoge bloeddruk en een verhoogd cholesterolgehalte verminderen de kwaliteit van deze binnenwand. De kans op een (nieuwe) beroerte kan worden verkleind door een gezonde leefstijl na te streven en deze te combineren met het gebruik van medicatie. Een aangeboren afwijking aan de bloedvaten kan ook een beroerte veroorzaken. Een dergelijke aandoening wordt vaak pas gediagnosticeerd na het optreden van een beroerte.

Symptomen
Een beroerte ontstaat plotseling en kan gepaard gaan met bewusteloosheid. De symptomen van een beroerte zijn:

  • Verlammingen in het gezicht (zoals een scheve mond);
  • Warrig spreken en denken;
  • Verlammingen (meestal aan één zijde van het lichaam);
  • Verstoring of verlies van het gezichtsvermogen;
  • Verdoofd gevoel in een arm, een been of het gezicht;
  • Tintelingen;
  • Ernstige hoofdpijn (meestal in geval van bloeding);
  • Duizeligheid en evenwichtsstoornissen.

Let wel: deze symptomen kunnen zich in verschillende combinaties voordoen en deze kunnen zowel op een beroerte als op een TIA wijzen. Bij een TIA verdwijnen deze symptomen binnen een dag en meestal binnen een half uur.

Behandeling
De behandeling van een beroerte kent drie fases:

  1. De acute fase betreft het moment vlak nadat de beroerte is ontstaan. Hierbij is het van belang om zo snel mogelijk 112 te bellen en een arts te waarschuwen. Ook wanneer de symptomen binnen een half uur verdwijnen, zoals bij een TIA, moet zo snel mogelijk een arts geraadpleegd worden. De revalidatie middels fysiotherapie richt zich vooral op algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL), zoals wassen, aankleden en eten. Als u opgenomen bent geweest kan het zijn dat u in het ziekenhuis al fysiotherapie hebt gehad. Vanaf het moment dat u thuis bent kunnen de behandelingen aan huis of bij ons in de praktijk plaatsvinden. Indien noodzakelijk kan ook logopedie gevolgd worden om het spreken te verbeteren. In een later stadium kan gebruikgemaakt worden van cognitieve revalidatie.
  2. Tot ongeveer een jaar na een beroerte kunnen de beschadigingen in de nog in enige mate herstellen en kunnen andere gevolgen verholpen worden. Herstel heeft de meeste kans van slagen wanneer de patiënt een revalidatietraject volgt dat het zo zelfstandig mogelijk functioneren centraal stelt. Deze fase heet dan ook de herstel- of revalidatiefase.
  3. De chronische fase beslaat de gehele periode na de revalidatiefase en is gericht op verwerking, acceptatie, het leren omgaan met blijvende beperkingen en op ondersteuning van de mantelzorg. In deze fase daalt de mate van herstel.